Euroregion_Karpacki Neighbourhood Interreg
KALENDARIUM

 

 

KALENDARIUM

WYMIANY MŁODZIEŻY

POLSKO-UKRAIŃSKIEJ

 

 

 

 I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W JAROSŁAWIU – SZKOŁA ŚREDNIA OGÓLNOKSZTAŁCĄCA NR 3 IM. TARASA SZEWCZENKI W JAWOROWIE

 

 

1.     6 grudnia 2005 roku

 

Pani mgr JADWIGA SZEWCZYK - dyrektor -I Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika w Jarosławiu oraz mgr ZOFIA CIESIELSKA - koordynator projektu  podpisały z dyrektorem Szkoły Średniej Ogólnokształcącej Nr 3 im. Tarasa Szewczenki w Jaworowie – W. Kunaniec porozumienie o wzajemnej współpracy transgranicznej między obiema szkołami

 

Tekst porozumienia oraz deklaracja udziału partnerskich szkół w projekcie w języku polskim oraz ukraińskim zostały umieszczone poniżej.

 

Kliknij na zdjęcie i zobacz pełną fotorelację z wymiany !!!

POROZUMIENIE

 

o współpracy transgranicznej pomiędzy Liceum Ogólnokształcącym  im. Mikołaja Kopernika w Jarosławiu a Szkołą Średnią Ogólnokształcącą nr 3 im. Tarasa Szewczenki w Jaworowie

 

Na podstawie porozumienia o współpracy regionalnej pomiędzy Powiatem Jarosławskim a Rejonem Jaworowskim, zawartego dnia 24 czerwca 1999 roku w Kielcach, dyrektor Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Jarosławiu (Rzeczpospolita Polska) i dyrektor  Szkoły Średniej Ogólnokształcącej nr 3 im. Tarasa Szewczenki w Jaworowie (Ukraina) uzgadniają, co następuje:

 

  Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Jarosławiu i  Szkoła Średnia Ogólnokształcąca nr 3 im. Tarasa Szewczenki w Jaworowie wykazują obopólne zainteresowanie wielostronną wzajemną współpracą,  dążą do ustanowienia więzi i rozwoju w różnych możliwych formach, poprzez wymianę poglądów i bezpośrednich doświadczeń przyczyniających się do wzajemnego zrozumienia, budowania zaufania oraz integracji obu regionów.

Naszym głównym celem jest zwiększenie współpracy regionalnej z perspektywą wspólnego rozwoju w sferze kultury, edukacji i społeczeństwa, co pozwoli na stworzenie podstaw do długofalowej współpracy transgranicznej.

Nasze wspólne przedsięwzięcia społeczne i kulturalne są niezbędne do budowania zaufania i przyczynią się niewątpliwie do stworzenia prawdziwie transgranicznego charakteru naszych regionów.

 

 

Art. 1

 

Współpraca stron będzie obejmować następujące działania:

 

 

  1. Organizacja wspólnych imprez kulturalnych: np. koncertów, festiwali, warsztatów artystycznych, wystaw, przedstawień;
  2. Organizacja seminariów, wykładów, sesji popularno-naukowych,
  3. Wspieranie przedsięwzięć z zakresu rozrywki i rekreacji : np. międzyszkolnych zawodów sportowych,
  4. Rozwój współpracy w sferze oświaty: wymiana doświadczeń kadry pedagogicznej w zakresie systemu oświaty(nauczania);
  5. Wymiana młodzieży ( np. udział w świętach państwowych, kościelnych, wspólne lekcje, obozy);
  6. Promocja współpracy transgranicznej ( np. opracowanie publikacji, stron internetowych, broszur lub katalogów);
  7. Wspólne przedsięwzięcia w zakresie edukacji ekologicznej;
  8. Wspieranie działań służących poznawaniu historii, kultury, zachowaniu tożsamości i tradycji obu regionów ( wspólne projekty językowe w języku ukraińskim lub angielskim, dotyczące geografii, historii naszych  regionów),
  9. Wszelkie inne przedsięwzięcia transgraniczne służące integracji obu rejonów.

 

 

 Art. 2

 

Strony porozumienia, w celu praktycznej realizacji postanowień zawartych w Art. 1, będą organizowały przemiennie raz w roku spotkanie celem omówienia wyników współpracy  i uzgodnienia dalszych wspólnych działań.

 

Art. 3

 

Realizacja założeń niniejszego Porozumienia nie będzie naruszać norm prawa wewnętrznego żadnego z obu państw.

 

Art. 4

 

Zmiany oraz uzupełnienia do niniejszego Porozumienia mogą zostać wprowadzone w formie aneksu przy obopólnej zgodzie Stron i nabiorą mocy z chwila podpisania.

 

Art. 5

 

Porozumienie zostaje zawarte na okres pięciu lat. Ulega ono automatycznemu przedłużeniu każdorazowo na okres pięcioletni, jeżeli żadna ze stron nie wypowie go pisemnie na trzy miesiące przed upływem danego okresu obowiązywania.

 

 

Zawarto dnia   6   grudnia 2005 roku w Jaworowie w dwóch egzemplarzach, w języku polskim i ukraińskim, przy czym obydwa teksty posiadają jednakową moc prawną.

 

 

DEKLARACJA UDZIAŁU W PROJEKCIE

PROMOWANIE AKTYWNEGO OBYWATELSTWA EUROPEJSKIEGO

pt. „POSTAĆ KOMPOZYTORA MYCHAJŁA WERBYCKIEGO  NA TLE HISTORII KULTURY REGIONU PODKARPACKIEGO POLSKI I UKRAINY”

 

 

 

1.      Strona ukraińska, reprezentowana przez Szkołę Średnią Ogólnokształcącą nr 3

im. Tarasa Szewczenki w Jaworowie, kierując się zasadami nakreślonymi w „Wytycznych do projektu”, uwzględniając znaczenie stosunków partnerskich dla całokształtu współpracy w Europie Środkowej, uwzględniając fakt, że na terytoriach tych państw od wieków mieszkający Polacy i Ukraińcy wnoszą trwały wkład w rozwój kultury tych narodów oraz kultury europejskiej, deklaruje:

&1

Chęć przystąpienia do projektu realizowanego przez Liceum Ogólnokształcące im Mikołaja Kopernika w dniach 04-05-2006 do 03-12-2006 roku pt. „Postać kompozytora Mychajła Werbyckiego na tle historii kultury regionu podkarpackiego Polski i Ukrainy”,

&2

Zobowiązuje się do wsparcia finansowego projektu poprzez pokrycie kosztów transportu ukraińskiej grupy uczestników z kraju ojczystego do Polski i z powrotem,

&3

Deklaruje gotowość zaprezentowania przygotowanych materiałów podczas finalizacji projektu w Polsce dla głębszego poznania tradycji kulturalnych regionu podkarpackiego Polski i Ukrainy,

&4

Strona zapewnia aktywny udział we wszystkich fazach projektu poprzez dobór odpowiednich jego uczestników (uczniowie ze znajomością języka angielskiego na poziomie średnio-zaawansowanym) i zorganizowanie zaplecza programowego,

&5

Wierząc, iż projekt odegra dużą rolę w kulturowym zbliżeniu regionów partnerskich obu państw, stworzy niezbędne warunki do rozwoju bezpośrednich kontaktów pomiędzy wyżej wymienionymi szkołami oraz innymi instytucjami partnerskimi w przyszłości.

 

2.      Podstawą prawną zarówno uczestnictwa w projekcie jak i wieloletniej partnerskiej współpracy jest „Porozumienie o współpracy między powiatami Schonebeck (Niemcy), Jarosław (Polska), Troki (Litwa) i Jaworów (Ukraina)” podpisanego w Schonebeck 21 listopada 2003 roku.

 

 

 

 

 

УГОДА

 

про транскордонну співпрацю між Загальноосвітним Ліцеєм імені Міколая Коперніка у Ярославі та Яворівською Середньою Школою імені Тараса Шевченка

 

            На основі угоди про регіональну співпрацю між Ярославським Повітом та Яворівським Районом укладеної 24 червня 1999 р. у місті Кєльце, директор Ліцею імені Міколая Коперніка у Ярославі (Республіка Польща) та директор Середньої Школи імені Тараса Шевченка у м. Яворів (Україна) узгоджують наступне:

 

            Ліцей імені Міколая Коперніка у Ярославі та Середня Школа імені Тараса Шевченка у м. Яворів виявляють обопільну зацікавленість взаємною, багатосторонньою співпрацею, ставлять за мету налагодження зв’язку та розвитку різнобічної співпраці шляхом обміну думками та безпосереднім досвідом, що обумовлюють взаємопорозуміння, формування довіри та інтеграцію між обома регіонами.

 

            Головним завданням є зміцнення регіональної співпраці з метою взаємного розвитку діяльності у галузі культури, освіти та суспільства, яка створить сприятливі умови для довготермінової, транскордонної співпраці.

 

            Наші спільні громадські та культурні ініціативи необхідні для будування довіри і безсумнівно спричиняться до сформування справжнього, транскордонного характеру наших регіонів.

 

 

Стаття 1. Співпраця обох сторін охоплюватиме нижче зазначену діяльність:

 

  1. Проведення спільних культурних заходів, наприклад: концертів, фестивалів, творчих занять, виставок та спектаклів;

 

  1. Проведення семінарів, лекцій та популярно-наукових занять;

 

  1. Підтримка культурних та рекреаційних ініціатив, наприклад: міжшкільних спортивних змагань;

 

  1. Розвиток співпраці у галузі освіти – обмін професійним досвідом;

 

  1. Молодіжний обмін, наприклад: участь у державних та релігійних святах, спільні уроки, літні табори;

 

  1. Розширення транскордонної співпраці, наприклад: опрацювання спільних публікацій, сайтів, брошур та каталогів;

 

  1. Спільні ініціативи з питань екологічної освіти;

 

  1. Підтримка діяльності спрямованої на взаємне ознайомлення з історією та культурою і збереження тотожності та традицій обох регіонів, наприклад: спільні освітні проекти з географії та історії наших регіонів (мова викладання українська та англійська);

 

  1. Інші багатосторонні, транскордонні заходи спрямовані на інтеграцію обох регіонів.

 

     Стаття 2. Сторони угоди, з метою практичного здійснення прийнятих у статті 1

положень, по черзі та щорічно влаштовуватимуть зустрічі для підведення підсумків та узгодження подальшої, взаємної діяльності.

 

            Стаття 3. Положення цієї угоди будуть реалізуватися згідно з законодавством обох держав.

 

            Стаття 4. Зміни і доповнення до цієї угоди можна ввести у формі додатку за взаємним порозумінням обох Сторін; вони набудуть чинності з моменту їх підписання.

 

            Стаття 5. Угода укладається на термін п’яти років. Термін її дії продовжується автоматично що п’ять років, якщо жодна зі Сторін письмово не розірве угоди за три місяці до закінчення терміну дії.

 

 

 

            Укладено 6.XII. 2005 р. у Ярославі (Польща) у двох екземплярах, польською та українською мовами; обидва тексти мають однакову юридичну силу.

 

 

 

 

Декларація участі в проекті

„Популяризація активного європейського громадянства” тема „Постать композитора Михайла Вербицького на фоні історії культури Прикарпатського регіону Польщі та України”

 

  1. Українська сторона, представником якої є Середня Школа імені Тараса Шевченка (Яворів), згідно правил окреслних у „Директивах до проекту”, враховуючи значення партнерських відносин для співпраці у Середній Європі, а також той факт, що на територіях цих держав споконвіків проживають полякі та українці, які роблять значний внесок у розвиток культуи обох народів а також європейської культури, заявляє наступне

 

Стаття 1

 

Виявляє волю взяти участь у проекті, який реалізує Загальноосвітній Ліцей ім. Міколая Коперніка в днях 04-05-2006  -- 03-12-2006, тема „Постать композитора Михайла Вербицького на фоні історії культури Прикарпатського регіону Польщі та України”

 

Стаття 2

 

Зобов”язується до фінансової підтримки проекту шляхом покриття коштів перевезення української групи учасників від м. Яворів (Україна) до м. Ярослава (Польща) і назад

 

Стаття 3

 

Заявляє про готовність представити підготовлені заздалегідь матеріали під час фіналізації проекту в Польщі з метою глибшого ознайомлення з культурними традиціями Прикарпатського регіону Польщі та України

 

Стаття 4

 

Сторона зобов”язується брати активну участь у всіх етапах проекту, у тому числі забезпечує відповідний підбір його учасників (учнів з рівнем знання англійської мови не нижчим від середнього) і забезпечує методичні матеріали

 

Стаття 5

 

Ми впевнені в тому, що цей проект матиме значну роль у культурному зближенні партнерських регіонів обох держав, створить необхідні умови для розвитку безпосередніх контактів між вищезгаданими навчальними закладами а також, у майбутньому, з іншими партнерськими установами

 

2. Юридична основа, як участі проекті, так і довгострокової партнерської співпраці, „Угода про співпрацю між районами Шонбек (Німеччина), Ярослав (Республіка Польща), Трокі (Литва) та Яворів (Україна) підписана в Шонбек 21 листопада 2003 року.

 




Harmonogram warsztatów i konferencji
 odbytych w ramach wymiany młodzieżowej między Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika w Jarosławiu i Szkołą Średnią im. Tarasa Szewczenki w Jaworowie
Mikroprojekt nr NEB/KAR/05/61

"Postać kompozytora Mychajła Werbyckiego na tle historii kultury Regionu Podkarpackiego Polski i Ukrainy" w ramach Programu Sąsiedztwa Polska-Białoruś-Ukraina
INTERREG III A / Tacis CBC 2004 - 2006


Spotkanie 1. (piątek, 22.09.2006)
Miejsca: m.in. Jawornik Ruski, Ulucz, Przemyśl, jako główne punkty programu wycieczki (plenerowe warsztaty - część pierwsza), Jarosław (opracowanie materiału - część druga) Temat: "Miejscowości związane z życiem i działalnością Mychajły Werbyckiego" Ekspert: Geograf, przewodnik i badacz kultury ukraińskiej Podkarpacia, Andrzej Saładjak z Przemyśla
1. Spotkanie z panem Andrzejem Saładjakiem (Przemyśl): zaznajomienie uczestników z harmonogramem wycieczki; przekazanie materiałów dodatkowych: map, publikacji na temat miejsc ujętych w planie wycieczki, mini-przewodnika po zabytkach kultury ukraińskiej w Przemyślu własnego autorstwa.
2. Harmonogram wycieczki autokarowej (jako plenerowych warsztatów):
a) wyjazd z Jarosławia (ok. godz. 9.00);
b) przejazd doliną Sanu;
c) zwiedzanie cerkwi bojkowskiej p.w. Św Dymitra w Piątkowej Ruskiej;
d) przyjazd do Jawornika Ruskiego, w którym urodził się kompozytor;
e) przyjazd do Ulucza i zwiedzanie cerkwi, gdzie w XIX wieku odprawiał nabożeństwa ojciec Mychajły Werbyckiego;
f) przyjazd do Krasiczyna i zwiedzanie zamku (atrakcja dla ukraińskich uczestników wymiany);
g) jazda wyciągiem krzesełkowym, mająca na celu wyjazd na miejsce skąd można oglądać z oddali panoramę Przemyśla, a w szczególności te obiekty gdzie zaistniał M. Werbycki;
h) przyjazd do Przemyśla, obiad, spacer po mieście śladami kompozytora (gimnazjum, gdzie pobierał nauki; kolegium nauczycielskie, w którym wykładał; katedrę, gdzie przyjął święcenia duchowne oraz miejsce, w którym po raz pierwszy wykonano późniejszy hymn Ukrainy);

3. Podsumowanie plenerowych warsztatów i pytania do eksperta.
4. Powrót do Jarosławia (ok. godz. 17.00).
5. Opracowanie materiału fotograficznego dla potrzeb sobotniej prezentacji.

Spotkanie 2. (sobota, 23.09.2006)

Miejsce: Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Jarosławiu
Tematy: "Postać kompozytora Mychajły Werbyckiego
na tle historii kultury wspólnego regionu podkarpackiego Polski i Ukrainy (część pierwsza),
"Przyszłość stosunków polsko-ukraińskich" (część druga)
Zaproszony gość: Przedstawiciel jarosławskiego oddziału Związku Ukraińców w Polsce, pani Daria Kodyńska.
1. Rozpoczęcie warsztatów (godz. 10.00) - powitanie uczestników wymiany młodzieży i informacja o harmonogramie.
2. Prezentacja multimedialna wycieczki śladami Mychajły Werbyckiego odbytej w piątek, 22.09.2006, poprowadzonej przez pana Andrzeja Saładjaka:
3. wprowadzenie (przypomnienie celów i założeń wycieczki, a więc odwiedzenia miejsc związanych z życiem i działalnością kompozytora);
4. zaprezentowanie przez uczniów materiału zdjęciowego wraz z komentarzem;
5. wybór zdjęć do planowanej broszury;
6. Przerwa (godz. 12.00)
7. Zajęcia na temat "Przyszłość stosunków polsko-ukraińskich":
· podział uczestników na grupy dyskusyjne;
· praca w grupach składających się z uczniów polskich i ukraińskich (temat: stereotypowe postrzeganie Polaków przez Ukraińców i Ukraińców przez Polaków);
· wymiana spostrzeżeń i wniosków pomiędzy grupami;
· spotkanie z przedstawicielem jarosławskiego oddziału Związku Ukraińców w Polsce, panią Darią Kodyńską, na temat przeszłości i perspektyw stosunków polsko-ukraińskich w Jarosławiu;
· dyskusja na temat postrzegania przedstawicieli innej narodowości w Polsce.

Spotkanie 3. (sobota, 23.09.2006)

Miejsce: Muzeum miejskie w Jarosławiu Temat: "Mychajło Werbycki i Szkoła Przemyska w dziejach muzyki galicyjskiej XIX-go wieku" Eksperci: Muzykolog i śpiewaczka - pani Olga Popowicz z Przemyśla oraz wykonawca utworów gitarowych- pan Leszek Suszycki,
1. Powitanie uczestników i wprowadzenie w tematykę spotkania (godz. 16.00).
2. Prezentacja materiału przygotowanego przez Szkołę Średnią w Jaworowie na temat tzw. "Szkoły Przemyskiej", której wybitnym przedstawicielem był Mychajło Werbycki.
3. Wystąpienie eksperta - pani Olgi Popowicz (temat "Pieśń solowa w twórczości Mychajły Werbyckiego"):
4. wygłoszenie referatu;
5. prezentacja zapisów nutowych odnalezionych we lwowskich archiwach i opracowanych przez panią Olgę Popowicz;
6. pytania do eksperta.
7. Koncert utworów gitarowych Mychajły Werbyckiego (gitara: Leszek Suszycki, śpiew: Olga Popowicz).
8. Zaproszenie na koncert ukraińskiej muzyki sakralnej w wykonaniu Chóru im. Mychajły Werbyckiego z Przemyśla, pod dyrekcją pani Olgi Popowicz (Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Jarosławiu, niedziela, 24.09.2006).

Spotkanie 4. (niedziela, 24.09.2006)

Miejsce: Cerkiew w Młynach, obok której znajduje się grób kompozytora. Temat: "Mychajło Werbycki jako proboszcz parafii greckokatolickiej w Młynach" Ekspert: ks. Bogdan Stepan, proboszcz parafii greckokatolickiej w Chotyńcu

1. Krótka historia dawnej parafii greckokatolickiej w Młynach jako wprowadzenie w tło historyczne (o. Bogdan Stepan, proboszcz pobliskiej parafii greckokatolickiej, ekspert).
2. Wspólna panachyda nad grobem kompozytora (tradycyjne nabożeństwo żałobne za zmarłego) jako podsumowanie części naukowej projektu, rozpoczętej złożeniem kwiatów na grobie kompozytora przez polskich i ukraińskich uczestników wymiany młodzieżowej w pierwszym dniu.
3. Referat o. Bogdana Stepana na temat: "Mychajło Werbycki jako proboszcz parafii w Młynach"
4. Pytania do eksperta.
5. Zwiedzanie wnętrza byłej cerkwi greckokatolickiej, obecnie użytkowanej przez wiernych obrządku rzymsko-katolickiego.






Sprawozdanie:

Dnia 21.09.2006r. rozpoczęła się wymiana młodzieży ze szkołą w Jaworowie na Ukrainie.
Do realizacji tego ośmiodniowego projektu oddelegowano organizatorów: panią Zofię Ciesielską, panów Roberta Poliśkiewicza i Pawła Czerkasa, oraz uczniów z klas III "C" i III "E". Pierwszego dnia wymiany, tj. 21.09. w auli szkolnej LO1 nastąpiło oficjalne powitanie gości z Ukrainy.
Po krótkim przemówieniu pani dyrektor, wymianie prezentów i uprzejmości grupa przeniosła się pod Halę Sportową MOSiR, gdzie rozpoczęto realizację projektu o Mychajle Werbyckim- kompozytorze hymnu ukraińskiego. Pierwszym punktem programu była wizyta w Młynach, gdzie spoczywają doczesne szczątki Werbyckiego.
Tego samego dnia miało odbyć się tam złożenie kwiatów z udziałem władz polskich i ukraińskich. Uczestnicy wymiany złożyli na mogile symboliczne wiązanki. Następnie grupa udała się do Chotyńca, by wziąć udział w uroczystościach dożynkowych, celebrowanych przez grekokatolików. Nabożeństwo połączone z poświęceniem wieńców dożynkowych prowadził Metropolita Przemyski Abp Jan Martyniuk.
Młodzież z Ukrainy brała czynny udział w wydarzeniu; ich polscy znajomi z racji bariery językowej w sprawowaniu liturgii trzymali się na uboczu.
Ostatnim punktem przewidzianego na pierwszy dzień wymiany programu był wyjazd do Helusza, gdzie przewidziano ognisko integracyjne, połączone z pieczeniem kiełbasy i dyskoteką. Szybko zawiązały się nowe znajomości, które owocowały w trakcie całej wymiany wzajemną nauką języków, wiadomości i wymianą doświadczeń.
Drugi dzień obfitował w wycieczki. Do grupy dołączył przewodnik, który wziął na siebie ciężar niesienia wiedzy o patronie projektu. Najpierw udano się do Jawornika Ruskiego, gdzie Werbycki dorastał. Na pobliskim cmentarzu złożono hołd ukraińskim mieszkańcom Jawornika, zamordowanym w lutym 1945 roku.
Następnym celem podróży był Ulucz, gdzie według jednych urodził się, a według innych poczęty został Werbycki. Jego ojciec pełnił w tamtejszej cerkwi funkcję proboszcza. Obecnie cerkiew ta jest galerią malarstwa cerkiewnego, nie pełni zaś żadnych funkcji liturgicznych.
Korzystając z wolnego czasu "zahaczono" o Krasiczyn. Grupa zwiedziła park zamkowy, nie udał się jednak wejść na dziedziniec zamku, gdzie w danej chwili odbywała się konferencja. Mimo to młodzież z Ukrainy doskonale bawiła się, podziwiając drzewa rodowe rodu Sapiehów, pielęgnowane przez setki lat. Z Krasiczyna droga wiodła wprost do Przemyśla, miasta ściśle związanego z Mychajłem Werbyckim. Tam pobierał nauki i tam właśnie po raz pierwszy został wykonany utwór, obecny hymn Ukrainy.
Jednak dla młodzieży znacznie bardziej atrakcyjny niż zwiedzanie był wyciąg narciarski, którym wjechano na szczyt wzgórza. Na koniec obejrzano jeszcze greckokatolicką katedrę w Przemyślu.
Po tak obfitym w atrakcje dniu powrót do Jarosławia wcale się nie dłużył. Obie grupy; Polacy i Ukraińcy, w autokarze uczyły się nawzajem piosenek ludowych i różnych przyśpiewek. Odwiedzając miejsca związane z M. Werbyckim zdobyliśmy cenne materiały na zaplanowaną konferencję.
Dzień trzeci, sobota, upłynął pod znakiem realizacji założeń projektu. Przewidywał on m.in. wydanie dwujęzycznej broszury podsumowującej wymianę. W gmachu LO im. Mikołaja Kopernika zrealizowano warsztaty, na których to podzielona na grupy młodzież opracowywała materiał zdjęciowy z poprzednich dni. Warsztaty zaszczyciła swą obecnością pani Daria Kodyńska, prezes Związku Ukraińców w Polsce. Odpowiadała ona na pytania związane z działalnością Związku oraz współczesnymi problemami Ukraińców mieszkających na ziemiach polskich.
W godzinach popołudniowych grupa przemieściła się do Muzeum Ziemi Jarosławskiej, mieszczącego się w Kamienicy Orsettich. O godzinie 15. wysłuchano tam referatu o postaci Mychajły Werbyckiego, który wygłosiła pani Anna Popowycz. Potem odbył się koncert utworów Werbyckiego. W roli solistki wystąpiła pani Olga Popowycz, zaś jej sopranowi akompaniował gitarą pan Leszek Suszycki. Po koncercie Ukraińcy zatrzymali się na Rynku, gdzie odbywał się właśnie Turniej Miast Partnerskich. Wsparli oni dopingiem reprezentację Jaworowa, który jest partnerem Jarosławia. Niestety, mimo gorącego dopingu, ich znajomi zajęli drugie miejsce.
Niedzielę uczczono nabożeństwem w świątyniach. Grekokatolicy udali się do Cerkwi Przemienienia Pańskiego, Katolicy Rzymscy zaś do Kolegiaty. Po nabożeństwie w cerkwi odbył się koncert w wykonaniu Chóru im. M. Werbyckiego. Następnie udano się do Młynów, gdzie miało miejsce nabożeństwo żałobne - tzw. Panachyda, po nim zaś wysłuchano referatu o posłudze kapłańskiej Werbyckiego w Młynach. Referat wygłosił ks. Bogdan Stiepan..
Dzień czwarty, poniedziałek, również upłynął na wyjazdach. Na początek Rzeszów i seans filmowy w kinie "Helios". Film z polskim lektorem spodobał się Ukraińcom, czego nie można powiedzieć o młodzieży polskiej, gustującej w bardziej ambitnych produkcjach. Rekompensatę za to stanowił wyjazd do Łańcuta. Spacer po parku stanowił doskonałą okazję do zacieśniania znajomości. Resztę popołudnia spędzono na jarosławskim basenie. Piątego dnia odbyły się wspólne lekcje języka angielskiego oraz informatyki. Wspólnie pracowano, z różnymi efektami, nad przetłumaczeniem na oba języki hymnu Wielkiej Brytanii. Potem zwiedzono jarosławskie Muzeum i trasę podziemną. Następnie na sali gimnastycznej odbyły się zajęcia sportowe.
Rozegrano międzynarodowe mecze piłki nożnej, siatkówki i koszykówki. Pod wieczór wyjechano do Helusza na powtórkę ogniska, tym razem już nie integracyjnego, jako że Polacy i Ukraińcy zdążyli już się zaznajomić. Droga powrotna do Jarosławia była lekcją ukraińskich pieśni i przyśpiewek.
Dzień szósty i siódmy to dalsze wspólne zajęcia edukacyjne, zwiedzanie Jarosławia, prezentacje programów artystycznych z elementami Wieczorku Ukraińskiego, zajęcia na basenie oraz zajęcia sportowe. Ósmy i zarazem ostatni dzień to znów wspólne lekcje angielskiego oraz zajęcia z informatyki dla młodzieży z Jaworowa. Przed wyjazdem zasadzono drzewko przyjaźni. Wybrano kalinę - symbol Ukrainy, by przypominała o nowych znajomych i rozwijała się tak jak współpraca Liceum im. Mikołaja Kopernika ze szkołą w Jaworowie. Pod wieczór nastąpiło pożegnanie nowych znajomych. Liczymy jednak, że kontakt z nimi nie urwie się.
To był wielce pożyteczny dla obu stron tydzień.


Nasze wrażenia po wymianie.

Od dawna wśród uczniów mówiło się o wymianie młodzieży ze liceum w Jaworowie, z którą nasze Liceum nawiązało współpracę. Byli tacy, którym zależało na udziale w tym projekcie, byli i sceptycy, ale jedni i drudzy z niemałą dozą ciekawości oczekiwali września. Był to program pilotażowy dla długotrwałej, miejmy nadzieję, współpracy szkół. 21 września 2006 roku do Jarosławia przybyła wraz z opiekunkami grupa kilkunastu uczniów ze szkoły w Jaworowie. Prawdę mówiąc, baliśmy się nieco tej wymiany. Dzieliła nas przecież nie tylko bariera językowa i kulturowa, ale i historyczna. Staraliśmy się jednak zatrzeć te granice poprzez szczerość i otwartość. Oficjalne powitanie odbyło się w auli Liceum im. Mikołaja Kopernika. Podczas gdy opiekunowie obu grup – ukraińskiej i polskiej wraz z dyrekcją szkoły – wymieniali uprzejmości i powitania, my przyglądaliśmy się naszym rówieśnikom z zagranicy. Przede wszystkim należało przełamać lody i nieśmiałość. Pierwsza okazja do nawiązania kontaktów nadarzyła się niedługo później. Wsiedliśmy do autobusu i udaliśmy się do Młynów. Jest to mała miejscowość na południowy wschód od Przemyśla. Spoczywa tam Mychajło Werbycki – kompozytor hymnu narodowego Ukrainy, który patronuje projektowi wymiany. Złożeniem kwiatu przy pomniku rozpoczęto realizację projektu. Dodatkową atrakcją było przybycie władz ukraińskich i polskich, które również składały wiązanki. Następnie przenieśliśmy się do Chotyńca, by wraz z grakokatolicką ludnością świętować dożynki. Warto wspomnieć, że znajduję się tam piękna drewniana cerkiew. My, pomimo chęci poznania liturgii, natrafiliśmy na barierę językową. Jakkolwiek łatwo jest zrozumieć język ukraiński, tak język używany podczas sprawowania liturgii jest dla nas całkowicie niezrozumiały. Mogliśmy jedynie przysłuchiwać się melodyjnemu śpiewowi cerkiewnemu, który w porównaniu z liturgią Kościoła rzymskiego brzmi niemal anielsko. Pod wieczór wyjechaliśmy do Helusza, gdzie w ramach integracji miało odbyć się ognisko i dyskoteka. Po rozpaleniu ognia dobyliśmy gitary i polska grupa zajęła się tym, co zwykle pozwala długo siedzieć przy ognisku – śpiewem. Kilka osób z Ukrainy dosiadło się do nas i przysłuchiwało klasykom polskiego rocka. Potem rozpoczęły się rozmowy. Cóż może być wspólnym tematem dla przeciętnego nastolatka płci męskiej? Otóż rozpoczęliśmy dyskusję o grach komputerowych i muzyce. Dość szybko wyszło na jaw, że gramy w to samo i słuchamy niemal tego samego. Zaowocowało to tworzeniem grup, w których trzymano się razem podczas trwania całego projektu. Pozostali bawili się na dyskotece. Dzień drugi, piątek, obfitował w wycieczki. Planowo mieliśmy zwiedzić miejscowości związane z Werbyckim. Tak więc znów wsiedliśmy do autobusu i wyruszyliśmy w drogę. Jak się okazało, wielu spośród naszych nowych znajomych zna dość dobrze język polski, a z tymi, którzy go nie znają, możemy bez problemu się porozumieć. Długa jazda stanowiła doskonałą okazję do dyskusji. Trwały więc rozmowy na różne tematy, a dominowało w nich życie i zabawa na Ukrainie i w Polsce, muzyka, gry, a także kwestie historyczne. Poruszane tematy często dotyczyły spraw, o których dyplomatycznie powinno się milczeć, jednak młode pokolenia złamały tę barierę, w myśl, że należy budować współpracę, nie zaś rozdrapywać stare rany. Zgodnie z programem zwiedzono Jawornik Ruski, Ulucz i Przemyśl. Udał się również zobaczyć Krasiczyn. Z prawdziwym zainteresowaniem nasi ukraińscy koledzy oglądali zamek Sapiehów, jednak z późniejszych rozmów dowiedziałem się, że kilku z nich kojarzyło go zupełnie inaczej. Niemałą atrakcją stał się przemyski wyciąg krzesełkowy. Był to bardzo męczący dzień, więc droga powrotna do Jarosławia upłynęła pod znakiem drzemki i cichych rozmów. W sobotę zajęcia odbywały się w Jarosławiu. W szkole zorganizowano warsztaty, na których podzieleni na grupy opracowywaliśmy materiał zdjęciowy z poprzednich dni. Po południu przenieśliśmy się na Rynek, gdzie odbywał się Turniej Miast Partnerskich. Brała w nim udział również reprezentacja Jaworowa, więc nasi goście wykorzystali okazję, by dopingować swoich, jak się okazało, znajomych. Nie to jednak było celem. W Muzeum Ziemi Jarosławskiej miał zostać wygłoszony referat pani Olgi Popowicz z Przemyślą, mówiący o postaci Werbyckiego. Z ogromnym zainteresowaniem wysłuchaliśmy referatu, jednak wisienką na torcie okazał się koncert utworów tegoż kompozytora wykonany na gitarze. Sopran pani Popowicz wspaniale brzmiał we wnętrzu renesansowej kamienicy Orsettich, zaś gitara klasyczna w ręku pana Leszka Suszyckiego w niczym nie ustępowała popisom solowym najlepszych muzyków rockowych. Utwory Werbyckiego są ciągle aktualne i przyjemnie się ich słucha. W niedzielę udano się na nabożeństwa. Katolicy greccy udali się do cerkwi p.w. Przemienienia Pańskiego, rzymscy zaś do Kolegiaty. Potem wszyscy spotkali się w cerkwi na koncercie przemyskiego chóru im. M. Werbyckiego. Niedzielne popołudnie upłynęło pod znakiem realizacji projektu. Wyjazd do Młynów na nabożeństwo żałobne za Werbyckiego oraz referat ojca Bogdana Siepana poświęcony osobie kompozytora, który przez szereg lat pełnił tam posługę kapłańską jako proboszcz, miały na celu przybliżenie jego osoby uczestnikom wymiany. Resztę dnia poświęcono na odpoczynek na jarosławskim basenie. Poniedziałkowy plan dnia miał na celu zapewnienie dobrej zabawy. Rano wyjechaliśmy do Rzeszowa na seans filmowy do kina „Helios”. Starannie dobrano film z polskim dubbingiem, by był zrozumiały dla naszych gości. Gagi komediowe jednakowo śmieszyły wszystkich. Z kina droga wiodła do Łańcuta. Niestety, z powodu niezaplanowanej imprezy kulturalnej mającej odbyć się w zamku, skrócony został czas zwiedzania wnętrza, przez co nie udało się zwiedzić pokojów pałacowych. Zrekompensowaliśmy to sobie długim spacerem po zamkowym parku. Powstało przy tym mnóstwo zdjęć. Po powrocie do Jarosławia chętni mogli znów wybrać się na basen, czego nie omieszkaliśmy uczynić. Wtorek rozpoczęły wspólne lekcje języka angielskiego. Podzieleni na grupy pracowaliśmy nad tłumaczeniem hymnu Anglii na języki ukraiński i polski. Była to wspaniała zabawa, ponieważ tłumaczenia często odbiegały zarówno od siebie, jak i od pierwowzoru. Później udaliśmy się na zaplanowane wcześniej zwiedzanie Starówki Jarosławskiej i Muzeum. Najbardziej ciekawiła nie tyle stała ekspozycja, co tymczasowa, prezentująca polskie powstania i broń z tych czasów. Rzecz jasna, dziewczęta patrzyły na to niechętnie, ale osadzone na sztorc kosy, samopały i mundury skutecznie skupiły uwagę męskiej części grupy. Kolejnym punktem zwiedzania była podziemna trasa turystyczna. Po zakończeniu zwiedzania wszyscy rozeszli się na obiad, po którym miały odbyć się zajęcia sportowe na Sali gimnastycznej liceum. Rozegraliśmy mecze międzynarodowe w piłkę nożną, koszykówkę i siatkówkę, jednak z powodów dyplomatycznych zmilczę wyniki. Wieczorem udaliśmy się do Helusza na ognisko i dyskotekę. Tym razem bawili się wszyscy bez wyjątku. Opiekunowie toczyli dyskusję przy kawie, młodzież zaś przy ognisku. Wyjazd miał charakter pożegnalny, jako że był to przedostatni dzień wymiany. W środę rano kontynuowaliśmy wspólne lekcje języka angielskiego. Po nich nasi koledzy przenieśli się do pracowni informatycznej, gdzie mogli obejrzeć multimedialną prezentację o zamku łańcuckim, którego nie udało się zwiedzić w poniedziałek. Pozostali korzystali z Internetu. Wczesnym popołudniem miało odbyć się spotkanie z władzami miasta, jednak z przyczyn niezależnych nie doszło do niego. Zamiast tego przenieśliśmy się przed budynek szkoły, by w obecności dyrekcji i uczestników wymiany zasadzić drzewko przyjaźni. Do zasadzenia wybrano kalinę, będącą symbolem Ukrainy. Mamy nadzieję, że nasza współpraca będzie rozwijała się, tak jak zasadzone drzewko. Później opiekunowie obu grup udali się do gabinetu pani dyrektor, gdzie nastąpiło pożegnanie. My również pożegnaliśmy naszych nowych kolegów, którzy następnie udali się do bursy, by przygotować się do wyjazdu. Wymiana wiele nam dała. Osobiście nauczyłem, się sporo słówek z języka ukraińskiego, wielu z nas poznało, przynajmniej powierzchownie, kulturę tego kraju. Wszyscy zaś nauczyliśmy się nawiązywać kontakty. Nie jest ważne, jakim językiem się mówi. Ważne jest, czy szanuje się ludzi używających innego języka. I to było najważniejsze podczas całej wymiany.



SUMMARY
The Nicolas Copernicus Grammar School in Jarosław, Poland, in co-operation with the Taras Shevchenko Comprehensive School in Javoriv, Ukraine, completed the micro project of Polish-Ukrainian student exchange co-financed from the European Regional Development Fund Neighbourhood Programme Poland-Belarus-Ukraine INTERREG IIIA/Tacis CBC.
The project was started in March 2006 and the exchange was planned for September. It was devoted to a well-known Ukrainian composer Mykhailo Verbytsky - the author of the score to the Ukrainian national anthem. As one of the Programme's priority was developing cross-border co-operation, the participants took part in an eight-day event of guest lectures, seminars, workshops and coach tours aimed at exploring the Polish and Ukrainian cultural heritage of their common geographical region.
First, they travelled to the village of Młyny where they laid flowers at the tomb of the composer.
Afterwards, they joined in the celebration of the Harvest Festival in Chotyniec, a nearby village, at the invitation of the local Ukrainian community. The next agenda item was a coach tour to the birthplace of the composer in the village of Jawornik Ruski, his father's parish of Ulucz, as well as the town of Przemyśl where he was broadly educated as a musician, soloist and composer. The Polish-Ukrainian group of students could learn about the family and educational background of the celebrated musician from their tour guide Andrzej Saładjak, a Przemyśl-based geographer and expert on the Ukrainian culture of the region.
What followed was a series of workshops devoted to the XIX-century culture and history of the region and a meeting with a representative of the Ukrainian minority in Jarosław, which extended the participants' knowledge of the historical background in question and provided them with a unique opportunity to grasp the complexity of the Ukrainian-Polish relations. Since the key figure in the project was a composer of music, there were two concerts of Ukrainian music on the agenda. After a seminar on the life and works of Mykhailo Verbytsky and a lecture on the subject of his musical legacy given by an expert and soloist from Przemyśl, Olga Popowicz, the participants attended a concert of Verbytsky's guitar compositions performed by Leszek Suszycki, accompanying a soprano delivery of the songs. While the guitar concert was held in the grand chamber of the local museum, the venue for the performance of Ukrainian choral music was changed for the monumental interiors of the local Orthodox church.
The 30-strong mixed choir from Przemyśl, conducted again by Olga Popowicz, aided that day's morning service and performed several religious compositions after it finished. Both concerts were advertised in the local media so as to attract as many inhabitants of Jarosław as possible.
The project was rounded off with a re-visit to the village of Młyny for a traditional memorial service for the soul of Mykhailo Verbytsky, delivered at the composer's tomb by Father Stepan - the vicar of a Greek-Catholic parish in the nearby village of Chotyniec. After the service the project participants were given an interesting lecture on the subject of Verbytsky's life as a vicar in Młyny where he spent his last days. Father Stepan's lecture and the ceremony at the composer's tomb marked the completion of the academic part of the project. The follow-up provided for a series of newspaper articles (from the local weekly to the all-Poland Ukrainian weekly "Nashe Slovo") and several working sessions on the final product of the project - a brochure.
That was not the end of the student exchange though. The agenda drew up for the eight days of the student exchange combined business with pleasure. The above-mentioned agenda items alternated with school activities and evening entertainment. The students were offered a varied programme which included lessons of English and computer science, sports events, discos, etc. Both schools look forward to participating in similar projects in the near future. 		 
 
   Copyright 2006 © Bnd. All rights reserved.
Główna | Projekt | Jarosław | Jaworów | Kalendarium | Kontakt